Kutaisi-Tkibuli - ქუთაისი-ტყიბული

For English scroll down ქალაქის შუაგულში, მის მთავარ მოედანზე დგას საინტერესო ნაგებობა - შადრევანი. ის გაფორმებულია საქართველოს ტერიტორიაზე ნაპოვნი არქეოლოგიური არტეფაქტების _ მინიატურული სკულპტურების გადიდებული ფიგურებით. მაგალითად, ცნობილი ბრინჯაოს ქანდაკება „თამადა“, რომელიც ჩვ.წ აღრიცხვამდე მე-7 საუკუნით თარიღდება, ასევე შადრევნის მთავარი ფიგურა ქალის სასაფეთქლეები _ ანტიკური პერიოდის ქართული საიუველირო ხელოვნების ბრწყინვალე ნიმუში. სასაფეთქლეების ორიგინალური ზომა მხოლოდ 13 სანტიმეტრია. / In the middle of the city, on its main square stands an interesting fountain. It is decorated with enlarged models of archaeological artefacts found on the whole territory of Georgia. For example, the famous bronze sculpture “Tamada”, which dates back to the 7th century BC. In the Georgian language, “Tamada” means a leader of the “supra” feast table who proposes toasts. The main figure of the fountain represents a woman’s temple jewellery _ magnificent model of antic time goldsmithery.

For English scroll down მდინარე წყალწითელას ხეობაში, იმერეთის ხავერდოვან მთებში, ჩაფლულია ქართული კულტურის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ძეგლი - მოწამეთას მონასტერი. „მოწამეების ადგილი“, „მოწამეების კუთვნილი“ - ამ მნიშვნელობას ატარებს მონასტრის სახელწოდება, რომლის აღქმა და წარმოთქმა ხშირად რთულია უცხოელი სტუმრებისთვის. VIII საუკუნეში, საქართველოში, ხალიფა მურვან ყრუს შემოსევის დროს, არაბებმა არგვეთის ერისთავები დავითი და კონსტანტინე აწამეს და მათი ცხედრები მდინარე წყალწითელაში ჩაყარეს. მდინარემ გამორიყა მოწამეების ნეშტი ზუსტად იმ ადგილას, სადაც დღეს მონასტერი მდებარეობს. დავითი და კონსტანტინე არაბების მიერ დანგრეულ ხარების ეკლესიაში დაკრძალეს. / In the valley of the river Tskaltsitela, among the velvet mountains of Imereti region, stands Motsameta monastery _ one of the most important monuments of Georgian culture. “A place of Martyrs” or “Belonging to Martyrs” _ this is the meaning of its name. In the 8th century during the invasions of Caliph Marwan ibn Muhammad, the Arabs tortured David and Konstantine, dukes of Argveti (historical district of that time) and dropped their bodies in the river Tskaltsitela. The river washed ashore their corpses exactly at the same place where the monastery stands nowadays. David and Konstantine were buried in the church of Annunciation, which had been demolished by Arabs. Later the church was reconstructed and given the name of sanctified martyr brothers.

For English scroll down გელათის სამონასტრო კომპლექსი საქართველოს მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლია. მისი მშენებლობის გადაწყვეტილება მიიღო საქართველოს მეფემ - დავით მე-4 აღმაშენებელმა. მშენებლობა 1106 წლიდან 1125 წლამდე მიმდინარეობდა. გაფორმება და საბოლოო სახის მიცემა 1130 წლისთვის მოხდა. კომპლექსის მთავარი ღირშესანიშნაობაა ღვთისმშობლის ტაძარი, რომელმაც პირვანდელი სახით მოაღწია ჩვენამდე. ტაძრის გუმბათის მხატვრობა 12-ე საუკუნისაა. აღსანიშნავია საკურთხეველში ღვთისმშობლის და მთავარანგელოზების მოზაიკური კომპოზიცია, რომელიც 1125-1130 წლებით თარიღდება. მონასტრის კედლების ფრესკული მოხატულობა განახლებულია მე-16, მე-18 სს_ში, თუმცა დასავლეთ სტოაში მე-12 საუკუნის ფრესკაც არის დაცული. კომპლექსის შემადგენლობაში შედის საერო დანიშნულების, კულტურულ-საგანმანათლებლო ძეგლი - გელათის აკადემია. თანამედროვეებში ის მოიხსენიებოდა “მეორე იერუსალიმად” და “სხუად ათინად”. აქ მოღვაწეობდნენ ცნობილი ქართველი ფილოსოფოსები. გელათის აკადემიამ დაგვიტოვა ფასდაუდებელი კულტურულ-მეცნიერული მემკვიდრეობა ხელნაწერი წიგნების სახით, რომლებიც ახლა დაცულია ქუთაისის მუზეუმში. / Gelati Monastery is an important historical monument of Georgia. The decision to build it was taken by the king of Georgia _ David the Builder. It was constructed between 1106 - 1125 years. The last features were added and the monastery got its final face in 1130. The main attraction of the complex is a monastery, which is kept in its initial structure. Drawings of a dome are of the 12th century. The mosaic composition of the Virgin Mary and archangels on the inside wall of the sanctuary dates back to 1125-1130 years. Wall paintings are renewed in the 16th and 18th centuries although 12th-century murals are also preserved on the west porch. The monastic complex includes Gelati Academy _ a secular building, a cultural and educational centre of that time where all prominent Georgian philosophers created their work. Because of this assignment, contemporary people called it “Another Jerusalem” or “Another Athens”. Gelati Academy left a priceless cultural-scientific heritage in the form of handwritten books, which are now preserved in the Kutaisi State Historical Museum.

მასიური ქვისგან გამოთლილის საწნახელი. / The wine press carved in a massive stone. The traditional wine press (in Georgian "Satsnakheli").

შუასაუკუნეების მონასტერი, რესტავრირებულია 21-ე საუკუნეში. / Monastery of middle ages, restored in 21-st century.

ცუცხვათის მღვიმის საინფორმაციო დაფა. აქ შეგიძლიათ დააყენოთ მანქანა. / Information board of Tsutskhvati cave. Here one can park the car.

ციცაბო ბილიკი. არაა რეკომენდირებული ბავშვებისთვის, მოხუცებისთვის და გამოუცდელი მოგზაურებისთვის. / Steep path. Not recommended for children, elderly people and inexperienced travelers.

ციცაბო ბილიკი. არაა რეკომენდირებული ბავშვებისთვის, მოხუცებისთვის და გამოუცდელი მოგზაურებისთვის. / Steep path. Not recommended for children, elderly people and inexperienced travelers.

For English scroll down მღვიმეში არ არის მოწყობილი საფეხმავლო ბილიკები და განათება, ამიტომ რეკომენდირებული არ არის მღვიმეში დიდ მანძილზე შესვლა. ცუცხვათის მღვიმე 13 სართულისაგან შედგება. რამდენიმე სართულში წარმოქმნილია სტალაქტიტები და სტალაგმიტები. მღვიმეთა შორის სჭარბობს ე.წ. „თბილი მღვიმეები”, რომლებიც საცხოვრებლად გამოუყენებიათ პირველყოფილ ადამიანებს. ეს მღვიმე საკულტო დანიშნულებისათვისაც ყოფილა გამოყენებული. მღვიმეში ნაპოვნია არქეოლოგიური ძეგლები შუა პალეოლითიდან ბრინჯაოს ხანამდე, აგრეთვე ცხოველთა ორმოცამდე სახეობის ძვლები. არქეოლოგიურმა ძიებამ დაადასტურა, რომ ეს მხარე ძველი წელთაღრიცხვის მეორე ათასწლეულის დასასრულს იყო სამთამადნო წარმოების კერა. / There are no hiking trails and lights in the cave, so it is not recommended to walk inside it for a long distance. Tsutskhvati cave consists of 13 floors. Stalactites and stalagmites are formed on several floors. Among the caves there is a so-called "Warm caves", which were used as dwellings by primitive man. Archaeological artifacts from the Middle Paleolithic to the Bronze Age have been found in the cave, as well as the bones of up to forty species of animals. Archaeological excavations have confirmed that this area was the center of mining production at the end of the second millennium BC.

წმ. მეფე თამარისა და მენელსაცხებლე დედათა ეკლესია. / St. King Tamar Church.

For English scroll down ამ ადგლიზე, 1757 წლის 14 დეკემბერს, იმერეთის მეფე სოლომონ პირველმა დაამარცხა ოტომანთა არმია. ეს იყო ერთ-ერთი ყველაზე მეტად გადამწყვეტი ბრძოლა საქართველოს ისტორიაში. სოლომონ პირველმა შეძლო ძლიერეი მონარქიის ჩამოყალიბება და დასავლეთ საქართველოს გაერთიანება. / On this place, on December 14, 1757 Solomon I, the King of Imereti kingdom defeated Ottoman army. It was one of the most decisive battles in the history of Georgia. After the battle Solomon I established a strong monarchy and unified western Georgia.

For English scroll down მუხურას ჩანჩქერის სიგრძე 60-70 მეტრია. ჩანჩქერის ნაპირები დაფარულია შერეული ფართოფოთლოვანი ტყით. / The length of Mukhura waterfall is 60-70 meters. The shores of the waterfall are covered with mixed deciduous forest

For English scroll down ტყიბული მოხსენიებულია ისტორიულ წყაროებში - დაახლოებით 1259-1293 წლებში. ტყიბულის ეკონომიკის ძირითადი დარგია ქვანახშირის მრეწველობა. ქვანახშირის საბადოს აღმოჩენა - 1825 წელს, ხოლო მისი ექსპლუატაცია 1846 წელს დაიწყო. ქვანახშირის ბალანსური მარაგი 307 მილიონ ტონას შეადგენს, ხოლო საერთო გეოლოგიური მარაგი კი ერთ მილიარდ ტონამდე აღწევს. საბჭოთა პერიოდში ქვანახშირის მომპოვებელი 4 შახტი და ქვანახშირის გამამდიდრებელი ფაბრიკა ფუნქციონირებდა. / Tkibuli is mentioned in historical sources - around 1259-1293. The main sector of Tkibuli economy is the coal industry. The coal deposit was discovered in 1825, and its exploitation began in 1846. The balance of coal reserves is 307 million tons, while the total geological reserves amount to one billion tons. During the Soviet period, there were 4 coal mines and a coal enrichment plant.

For English scroll down ტყიბულის მუნიციპალური თეატრი. თეატრი გაიხსნა 1961 წელს.შენობის წინა ოთკუთხა სვეტები მომრგვალებული, გოთური სტილითაა წარმოდგენილი. ფასადი მოპირკეთებულია ეკლერის თეთრი ქვით და გაფორმებულია რელიეფური ჩუქურთმებით. ჭერი მოხატულია „ვეფხისტყაოსნის შთაგონებით. შოთა რუსათაველის სახელობის მოსწავლე - ახალგაზრდობის სასასახლე. სასახლე 1960 წლიდან ფუნქციონირებს. დღესდღეობით აქ აქტიურად მუშაობს სხვადასხვა მიმართულებები ქართული ენისა და ლიტერატურის, ფოლკლორის, ქორეოგრაფიის, აქვეა საბავშვო და თოჯინების თეატრი და სხვ. / Tkibuli Municipal Theatre The theatre was opened in 1961. The front square-shaped columns designed in gothic style are made oval. White limestone walls and relief ornaments give the façade an impressive skin. The ceiling of the concert hall demonstrates the scenes from the poem The Knight In The Panther Skin. Tkibuli Youth Palace of Shota Rustaveli The palace has been functioning since 1960. Nowadays variety of directions such as Georgian Language and Literature, Folklore, Choreography cover a wide range of youth interests through extra- school education. Students of different age are involved in puppet theatre performances, there is also The Youth Self- Government Hall.

აქ შეგიძლიათ დატოვოთ მანქანა და გზა ფეხით გააგრძელოთ. / Here you cen leave the car and continue walking towards Tskhrajvari Mountain.

For English scroll down საფეხმავლო ბილიკი ცხრაჯვარის მიმართულებით. არაა რეკომენდირებული ბავშვებისთვის, მოხუცებისთვის და გამოუცდელი მოგზაურებისთვის. / Walking path to Tskrajvari mountain. Not recommended for kids, elderly people and inexperienced travelers.

For English scroll down ცხრაჯვარის სალოცავი. არსებობს ლეგენდა რომლის მიხედვითაც, ერთ-ერთი ოჯახიდან ომში 9 ვაჟი წავიდა. ვაჟების მამა ყოველდღიურად ლოცულობდა, რომ ვაჟები უვნებლად დაბრუნებულიყვნენ შინ. მამამ გადაწყვიტა შესაწირი გააკეთებინა და ტყიბულის მთებზე ჯვარი აღემართა. მან საკუთარი მხრებით აიტანა მთაზე 9 ჯვარი და სალოცავი გააკეთა. მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ ყველა ვაჟი შინ უვნებელი დაბრუნდა. / Tskhrajvari - Shrine of the Nine Crosses. There is a legend according to which 9 sons from one of the families went to war. The father made a vow that if his sons returned unharmed from the war he would carry crosses on the mountain and build a shrine. He carried 9 crosses on the mountain with his own shoulders and built a shrine. After the end of the war, all the sons returned home unharmed.

For English scroll down წინათ აქ იყო გელათის მონასტრის მთავარი შესასვლელი, სადაც დაკრძალულია საქართველოს უდიდესი მეფე, გელათის მონასტრის დამაარსებელი, დავით აღმაშენებელი (1089-1125). / This was the main entrance to Gelati monastery. Here is the grave of David the Builder (1089-1125), the greatest king of Georgia, the founder of Gelati monastery.

For English scroll down 1106 წელს საქართველოს მეფის დავით აღმაშენებლის ინიციატივით და ხელშეწყობით დაარსდა გელათის აკადემია. დავით აღმაშენებელმა გელათის აკადემიაში სამოღვაწეოდ შეკრიბა სწავლული ქართველები. გელათის აკადემიაში მოღვაწეობდნენ გამოჩენილი ქართველი სწავლულები არსენ იყალთოელი, იოანე პეტრიწი და სხვ. აქვე ინახებოდა მდიდრულად მორთული და მინიატურებით შემკული ქართული ხელნაწერები. გელათის აკადემია თავისი სასწავლო-სამეცნიერო საქმიანობით იმდროინდელ კულტურულ სამყაროში არსებულ სახელგანთქმულ სამეცნიერო ცენტრებს უსწორდებოდა. იგი სათავეში ედგა ქართული კულტურის განვითარებას შუა საუკუნეებში. / Gelati Academy, a Georgian scientific-pedagogical and cultural-educational center, was founded in 1106, with the initiative and support of David the Builder the greatest king of Georgia. David the Builder gathered educated Georgians to work at Gelati Academy. Arsen Ikaltoeli, Ioane Petritsi and others worked here at different times. Gelati Academy kept richly decorated Georgian manuscripts with miniatures, a large collection of which has existed here since ancient times. Gelati Academy with its educational-scientific activities stood along with the famous scientific centers in the cultural world of that time. It led the development of medieval Georgian culture.